Dama — en eski oyunlardan biridir. Damanın tarihi uzak ve antik çağlara dayanmakta ve dama tarihi ve icadı hakkınde birçok iddialar bulunmakta.

• Bir iddiaya göre dama oyununu yunanlı savaşçı Palamed icat etti. Bu oyunu icat etmesinin nedeni ise Truva’nın kuşatmasının 10 yıl devam etmesi ve askerlerin can sıkıntısını gidermek için Palamed bu güzelim oyunu icat eder. Ama askerlerin bu oyunu tahta üzerinde mi, yoksa yerde kareler çizerek ve hangi kurallarla oynadıkları şu an belli değil.
  
  

• Bir başka iddiaya göre dama oyununu Mısırlı firavunlarda  oynuyorlardı. Mısır’da yapılan arkeolojik kazılar esnasında, firavunlara yakın olan itibarlı insanların kabirlerinde dama oyununa ait bir çok resimler bulunmuştur. Kabirlerin duvarlarında çizilen resimlerden eski Mısırlıların üç tutkusu ortaya çıkmaktadır- avlamak, balık avlamak ve dama oynamak. Fransa’da Luvr müzesinde firavunlara ait olan iki dama tahtası sergilenmektedir. Örneğin, M.Ö.1400′den 1392 ye kadar Mısırı yöneten Tutankhamon kabrinden 30 kareli bir dama tahtası çıkarılmıştır.

  • Eski Mısır’dan dama dünyaya yayılmaya başlar. Dama oyununu önce eski Bizanslılar daha sonra ise eski Romalılar oynamaya başlar. Birçok araştırmacıların  ortak fikirleri- milattan birkaç asır  önce oynanan dama ile günümüzde oynanan dama arasında birçok benzerlik olması. O dönemde bile damayı 64 kareli dama tahtası üzerinde oynamaları ve dama taşlarının iki renkten- siyah ve beyaz olması günümüzdeki damaya çok benzemekte. O dönemde damanın iki renkte olması savaşmaya hazır olan iki orduyu temsil etmekteydi. Günümüzdeki dama oyununda olduğu gibi milattan birkaç asır  önce oynanan dama oyununda da askerler (yoz taşlar) geri çekilemiyordu (geri hamle yapamıyorlardı) ancak ileriye hamle yapabiliyorlardı. Eğer asker (yoz taş) düşman hattını geçtiği zaman ise bu askerin (yoz taşın) onun savaş yeteneği yükseliyordu ve o taş kral (dama) oluyordu.
  • Eski Romalılar dama oyununu ’’Latrunkulu’’ olarak adlandırmışlardı. Latrunkulu kelimesinin anlamı ’’Latro’’- Asker. Almanlar, Fransızlar ve diğer topluluklar ise oyunu değişik şekilde adlandırıyorlardı. Ama oyunu adlandırırken ’’dama ‘’ kelimesini kullanıyorlardı. Belki da bunun sebebi ortaçağ’da kadınların şövalyeler tarafından saygı ve özel dikkat ile kuşatılmış olmalarıdır. Bu arada geleceğin şövalyelerine  zorunlu olarak dama oyunu öğretiliyordu- onlara savaşçı becerisini, etiğini ve şövalye taktiğini bu dama oyunu sayesinde aşılıyorlardı.
  • Damanın Yunan ve Mısırlı kaynağının dışında, bir başka üçüncü iddiada vardır — bu iddiaya göre dama (tablei) oyunu kuzeyden gelmekte. Kiev Rusya bölgesinde yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında X asır’a ait boynuzdan yapılmış dama taşları ve seramikten yapılmış dama tahtası çıkarılmıştır. Ayni tür dama (tablei) taşları ve tahtası İsveç, Norveç, Danimarka ve İzlanda’da yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında da bulundu. Bu buluşların, Vikingler’in çağına ait olduğu tahmin ediliyor. Dama hakkında ilk yazı İspanyol dilinde “Juego de las damas” (tarih belli değil) başlığında çıkıyor. Sonradan dama hakkinde 1547′da Torkvemada’yı ve 1590’ da Montero yazıyor. Daha sonra dama hakkında en geniş bilgi Fransızlardan gelir. Bu dilde ilk yazı 1668′de matematik-mühendisi Madle’den “Le jeau de damos” başlığı altında, 450 farklı konumla gelir. Dama oyunu ile Avrupa tanıştıktan sonra bir çok dama türleri türemeye başlar-Rus, Polonya, İngiliz, Türk, İspanyol ve diğer.
    Günümüz da birçok dama çeşidi vardır ve bu damaların aralarındaki farklılıklar:
  1. Dama tahtalarının değişik ebatlarda olması.
  2. Dama tahtaları aynı ebatta olan oyunların arasındaki fark ise:

  a. Kuralların farklı olması. b. Dama taşlarının diziliş şeklinin farklı olması. Günümüzde en çok bilinen dama çeşitleri:

  • Alman daması, Brezilya daması, İspanya daması, Rus daması, İngiliz daması, (8×8 64 kareli dama tahtasında 12 şer taşla oynanır), Uluslar arası (Fransız) daması, Polonya daması, (10×10 100 kareli dama tahtasında 20 şer taşla oynanır) Kanada daması (12×12 144 kareli dama tahtasında 30 şer taşla oynanır). XIX asırda birçok ülkede Ulusal dama şampiyonlukları düzenlenmeye başlanır, birçok ülkede 100 kareli Fransız daması yaygınlaştıktan sonra bu oyunu Uluslararası dama adıyla 1897 de de gayrı resmi dünya şampiyonası düzenlenmeye başlandı.